VENG- Diyarbakır Baro Başkanı Başkanı Adbulkadir Güleç, Meclis komisyonunda yaptığı aktarımda Avrupa Yerel Yönetimler Özerkliği ve BM sözleşmelerine yönelik çekincelerin kaldırılmasını istedi. Güleç ayrıca komisyonun hafıza oluşturmanın ötesine geçmesi gerektiğini belirtti.
Diyarbakır Barosu Başkanı Adbulkadir Güleç, Kürt sorununun çözümü kapsamında Meclis’te kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda konuştu. Konuşmasına katledilen Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’yi anarak başlayan Güleç, “Faillerin bağımsız ve tarafsız bir yargı önünde yargılanmasını ve hesap vermesini, yine geçmişle yüzleşmenin sağlanmasını diliyor ve umut ediyorum” dedi.
‘KOMİSYON HAFIZA OLUŞTURMANIN ÖTESİNE GEÇMELİ’
Meclis’te kurulan komisyonun Türkiye’nin yakın tarihine ilişkin önemli bir hafıza oluşturacağını belirten Güleç, “Komisyonun yalnızca bir hafıza oluşturmanın ötesine geçerek aktif bir rol üstlenmesi gerektiğini de düşünüyoruz. Aynı zamanda etkin bir rol üstlenerek yapılan aktarımlar, yürütülecek çalışmalarla hem Türkiye’nin demokratikleşme sürecinin hem de Kürt meselesinin barışçıl yollarla çözümünün adeta bir ağ haline gelmesi bizce büyük önem taşımaktadır” diye kaydetti.
‘ÖZEL BİR YASANIN ÇIKARILMASI ZORUNLUDUR’
Barış ve Demokratik Toplum Grubu’nun silahlarını imha etmesi ile beraber sürecin dönüm noktasına gelindiğine işaret eden Güleç, PKK’nin üst düzey yöneticileri ve üyelerinin törene katılmasının önemine işaret etti. Güleç, “Düzenlenen silah bırakma töreni Kürt meselesinin şiddet yoluyla çözümü anlayışının terk edildiğini göstermekte ve kalıcı barışın kapısını aralamaktadır. Bu gelişme; cezaevlerinde tutulan binlerce kişiyle Avrupa’da, yurdundan uzakta adeta sürgün hayatı yaşayan yurttaşların toplumsal ve siyasal yaşama yeniden katılımını sağlamak amacıyla özel bir yasanın çıkarılmasını zorunlu kılmaktadır” diye konuştu.
‘HERKES SÜRECE KATILMALIDIR’
Toplumsal psikolojiyi olumlu yönde etkilemenin yolunun herkesin sürece katılmasından geçtiğini belirten Güleç, “Ne var ki Kürtlerin en demokratik ve meşru talepleri yanlış algılar üzerinden kimi kesimlerce nefret diliyle reddedilmiş. Bu da toplumun derin içinde ayrıştırmıştır. Kürtler yalnızca hak arayışlarını dile getirdikleri için adeta düşmanlaştırılmış, talepleri ise çeşitli yaftalamalarla itibarsızlaştırılmaya çalışılmıştır. Komisyonumuz ayrıştırıcı bu dili reddederek toplumsal kesimlere yeniden bir araya getirmeli. Komisyon barışın dilini, çözümün dilini, hukukun ve demokrasinin evrensel değerlerini esas alan kapsayıcı bir anlayışla bu süreci geliştirmelidir” ifadelerini kullandı.
‘DEVLET KÜRTÇE İLE BARIŞMALIDIR’
Komisyonun 5’inci toplantısında yaşanan anadil krizine de işaret eden Güleç, “Bir önceki oturumda Diyarbakırlı bir barış annesi evladına dair acısını Kürtçe anlatmak istediğinde buna izin verilmemesi aslında Kürt meselesinin özünü ortaya koymaktadır. Bir annenin evladına dair acısını en iyi bildiği diliyle anlatabilmesi insani ve temel bir haktır. Bu durum Kürt halkı açısından incitici bir durumdur. Meclis, halkın ve milletin sesi olan en temel kurum olarak böyle bir dilin kullanımına inisiyatif alarak izin verebilseydi bu tutum Kürtçe dilinin normalleşmesi ve barışın dili olması bakımından çok kıymetli bir adım olabilirdi. Devlet artık Kürtçe ile barışmalıdır” dedi.
‘TOPLUMUN BİRBİRİNİ DİNLEMEYE İHTİYACI VAR’
Komisyonun Meclis çatısı altında da olsa kendine özgü bir çalışma programı doğrultusunda hareket etmesi gerektiğini belirten Güleç, Kürt meselesinin çözümüne giden yolun tarafların kendisini kısıtlama ve sansür olmadan ifade etmesi ve anlatmasından geçtiğine vurgu yaptı. Güleç gerçeğin birinci ağızdan ve doğru anlatılarak diğer tarafa aktarılmasının tarafların bir birini dinlemeye ve anlamaya teşvik edeceğini söyledi. Güleç, “Çok açıktır ki bu toplumun bir birini dinlemeye ve anlamaya ihtiyacı vardır. Bunu başarmadan atılacak adımlar toplumda belli bir kırılma noktaları yaratarak bizleri geri dönüşü olmayan yollara sevk edebilir. Yaşadığımız bu yeni süreçte Kürt meselesinin demokratik ve barışçıl yollarla çözümü için Meclis’te kurulan komisyon geçmişle yüzleşme ve hakikatin ortaya çıkarılması amacıyla gerekli alt komisyon ve mekanizmaları da oluşturulmalıdır. Güney Afrika, Kuzey İrlanda ve birçok benzeri süreçler bize çokça örneği sunmaktadır” diye ifade etti.
TUTSAKLARIN DURUMU VE AYM AİHM KARARLARI
AYM ve AİHM kararlarının uygulanması gerektiğini de belirten Güleç, “Bu kararların uygulanmaması nedeniyle cezaevine tutulan Selahattin Demirtaş, Osman Kavala, Can Atalay, Bekir Kaya, Figen Yüksekdağ ve benzeri birçok mahpusun tahliyelerinin sağlanması ilgili komisyonun öncelikli önerileri arasında yer almalıdır. Hasta mahpusların durumu son derece kritiktir ve buna dair Diyarbakır Barosu birçok kez çağrılarda bulunmuştur. Hasta mahpusların tahliye edilmelerini mümkün kılacak düzenlemelerin yapılması aciliyet arz etmektedir” dedi.
‘YENİ BİR ANAYASA TARİHSEL ZORUNLULUKTUR’
Türkiye’nin 45 yıl boyunca darbe Anayasası ile yönetildiği vurgusunu yapan Güleç, Anayasa’nın darbenin otoriter ruhunu ve tekçi zihniyetini koruduğunu belirtti. Güleç, “Bu Anayasa toplumsal barışı, eşit yurttaşlığı ve çoğulcu toplumsal yapımızı güvence altına alamamaktadır. Yeni bir Anayasa artık bir tercih değil, tarihsel ve toplumsal bir zorunluluktur. Toplumsal uzlaşıya dayalı, özgürlükleri esas alan ve herkesin kendini eşit yurttaş olarak görebileceği bir anayasa anadilde eğitimin de önünü açacaktır. 1921 Anayasası’nda yer alan ademi merkeziyetçi ruhu esas alan bir anlayışı hayata geçirecek ve Kürt meselesinin barışçıl çözümüne İmkan sağlayacaktır. İşte bu Türkiye’nin demokratikleşmesi ve kalıcı toplumsal barış için en acil ve hayati adımdır” diye konuştu.
TALEPLER
Meclis’in sadece iktidarın veya birinci partinin değil muhalefetin de etkin rol alabildiği bir mekanizmaya dönüşmesi gerektiğini kaydeden Güleç, devamla şunları söyledi: “Türkiye’nin demokratikleşmesine katkı sunacak, Kürt meselesinin çözümsüzlüğünden kaynaklı çekince koyduğu Avrupa Yerel Yönetimler Özerkliği şartı, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi gibi sözleşmelere yönelik çekinceler kaldırılmalıdır. Bununla ilgili toplumsal barışı ve eşit yurttaşlığı güçlendirecek adımlar atılmalıdır. Mevzuat yeniden gözden geçirilerek uluslararası süreçlere uygun hareket edilmelidir. Kadın özgürlüğünü esas alarak çocukları ve kadınları şiddete karşı gerçek manada koruyacak yasal önlemler yaşama geçirmelidir.”